همه چیز درباره نوشیدن آب
"روزانه باید چقدر آب نوشید؟ این سوال، سوالی بسیار ساده با جوابی نه چندان ساده است. در سالهای اخیر تحقیقات مختلف، توصیههای متفاوتی در این رابطه داشتهاند ولی در حقیقت میزان آب مصرفی شما بسته به فاکتورهای زیادی همچون سلامت، میزان فعالیت و محل زندگی تغییر میکند. دانستن اینکه بدنتان به چه مقدار مایعات نیاز دارد میتواند به شما کمک کند تا مقدار آب مورد نیاز بدنتان را تخمین بزنید.
فواید آب آب یکی از اصلیترین اجزای شیمیایی بدن انسان است و حدود 60 درصد از وزن بدن را تشکیل میدهد. همه اندامهای بدن وابسته و نیازمند به آب هستند. آب سموم را از اندامها میشوید، مواد غذایی را به سلولها میرساند و مخاط مورد نیاز گلو، گوش و بینی را تامین میکند. کمبود آب باعث بروز بیماری دی هایدراسیون یا کم آبی بدن میشود. در این حالت بدن آب کافی برای انجام طبیعی اعمال خود را در دسترس ندارد و به این دلیل ناتوان میشود. این کم آبی باعث خستگی و کمبود انرژی میشود.
چقدر آب شما در طول روز آب بدنتان را به دلایل مختلفی همچون تنفس، تعرق و ادرار از دست میدهید. برای تامین آب از دست رفته باید روزانه مقدار زیادی آب و مایعات مختلف نوشید. انجمن جهانی بهداشت و درمان روزانه حدود 3 لیتر آب را برای افراد توصیه کرده است. این میانگین برای فرد بالغی است که در دما و شرایط آب و هوایی معتدل زندگی میکند. یکی از توصیههایی که همه ما درباره نوشیدن آب شنیدهام، توصیه به 8 لیوان آب در روز بوده است. این میزان بیشتر از توصیه انجمن جهانی بهداشت نیست و میتواند توصیه کاربردی و درستی باشد.
شرایط زندگی شما باید مقدار آب مصرفیتان را به نسبت فعالیت، شرایط بدنی و محیط زندگیتان تعیین کنید. اگر اهل ورزش هستید یا روزانه کاری انجام میدهید که باعث عرق ریختنتان شود، باید مقداری آب اضافه بخورید. 1.5 الی 2.5 فنجان آب اضافه برای ورزشهای نیم ساعته و حدود دو برابر آن برای ورزش بیش از یک ساعت توصیه میشود. اگر یک ورزشکار حرفهای هستید، بهتر است که از نوشیدنیهای حاوی سدیم استفاده کنید، تا سدیمی که با عرق ریختن از دست میدهید، جایگزین شود. اگر سدیم بدن از دست برود و دوباره جایگزین نشود، ممکن است بدن به کمبود سدیم که یک بیماری کشنده است، مبتلا شود. آب و هوای مرطوب یا خیلی گرم موجب تعرق زیاد میشود و برای تامین آب از دست رفته، افراد ساکن در این مناطق باید آب بیشتری بنوشند. هوای گرم داخل خانه در روزهای زمستان هم باعث میشود رطوبت پوست از دست برود.
همچنین ارتفاعات بیشتر از 2500 متر ممکن است موجب افزایش تعداد تنفس شما و در نتیجه افزایش سرعت مصرف آب بدنتان شود. در بیماریها و شرایط بدنی خاص هم مقدار آب دریافتی بدن را باید تغییر دهید. زمانی که تب یا حالت تهوع و اسهال دارید، بدنتان آب زیادی از دست میدهد. در این مواقع بهتر است که به مقدار زیاد آب بنوشید. اگر تب یا اسهال شدیدی داشته باشید، ممکن است نیاز به دارویی پیدا کنید که برای تامین آب بدن تجویز میشود. در مواردی مثل ابتلا به سنگ مثانه یا کلیه نوشیدن آب حکم یک درمان دارد. اما در شرایط بیماری آب زیاد همیشه مفید نیست، ممکن است به دلیل نوعی از نارسایی قلبی و مشکل کبد یا کلیه پزشک از شما بخواهد نوشیدن آب را محدود کنید. دوران بارداری و شیردهی هم از مقاطعی است که باید عادتها را تغییر داد. زنان حامله و شیرده به آب بیشتری نیاز دارند تا دچار کم آبی نشوند. انجمن جهانی بهداشت و درمان به زنانی که باردار یا شیرده نیستند نوشیدن روزانه 10 فنجان (2.3 لیتر) و برای زنان حامله یا شیرده نوشیدن روزانه 13 فنجان (3.1 لیتر) نوشیدنی را توصیه میکند.
منابع آب لازم نیست که برای تامین آب بدنتان فقط به نوشیدنیها اتکا کنید. غذاهایی که میخورید هم میتوانند مقداری از آب مورد نیازتان را تامین کنند. به طور متوسط غذاهایی که در طول روز میخورید حدود 20 درصد آب مصرفیتان را تامین میکنند. میوهها و سبزیجاتی مثل هندوانه و اسفناج هم بیش از 90 درصد وزنشان را مدیون آب هستند که با خوردن آنها منابع جدیدی از آب را به بدن میرسانید. به علاوه نوشیدنیهایی مثل شیر یا آب میوه نیز حاوی مقدار زیادی آب هستند. حتی چای و قهوه نیز میتوانند به تامین آب بدن کمک کنند، ولی به یاد داشته باشید که نباید از این مواد بیش از حد نرمال مصرف کرد. با این همه، باز هم آب بهترین انتخاب شما است چرا که این مایع، بدون کالری و در دسترس است.
سیراب بمانید عموما اگر ادرار افراد رقیق و به رنگ روشن باشد و همچنین زیاد احساس تشنگی کنند باید مقدار آب مصرفیشان را افزایش دهند. اما اگر شما به میزان آب مصرفیتان توجه زیادی دارید و میخواهید این مقدار را به حد مورد نیاز بدنتان برسانید، بهتر است که با پزشک خود در این مورد مشورت کنید. او میتواند مقدار تقریبی آب مورد نیاز بدنتان را تخمین بزند. برای اینکه مطمئن شوید آب کافی به بدنتان میرسد، بهتر است متناسب با شرایطی که در آن هستید آب بنوشید. یک لیوان آب یا هر نوشیدنی بدون کالری دیگری را حین خوردن وعدههای غذایی بنوشید. قبل، حین و بعد از ورزش کردن حتما آب بنوشید. نوشیدن آب کافی اگرچه خوب است، اما مثل هر چیز دیگری زیادهروی در آن اشتباه است. نوشیدن آب بیش از حد مورد نیاز بدن خطر بیماریهایی مثل هایپوناترمی دارد.